Specjalne procedury celne – Uszlachetnianie czynne i bierne

Czy Twoja firmy wysyła lub przyjmuje towar na testy, lub do montażu, obróbki lub naprawy? Sprawdź, czy przypadkiem nie płacisz niepotrzebnie należności celnych i VAT.

Uszlachetnianie czynne i bierne towaru to tzw. procedury specjalne związane z odprawą celną. Dzięki ich zastosowaniu istnieje możliwość przywozu (uszlachetnianie czynne) lub wywozu (uszlachetnianie bierne) towaru w celu dokonania czynności takich jak ich naprawa, montaż, testy lub obróbka.

Dzięki wykorzystaniu tych procedur Twoja firma może skorzystać z częściowego lub całkowitego zwolnienia z należności celnych przywozowych.

Co to jest uszlachetnianie bierne?

Procedura uszlachetniania biernego wiąże się z czasowym wywozem towarów unijnych do krajów trzecich, gdzie jest on poddawany różnym procesom przetwarzania. Natomiast po przywozie towarów na teren UE przedsiębiorca może skorzystać z całkowitego lub częściowego zwolnienia z należności celnych przywozowych.

Co to jest procedura uszlachetniania czynnego?

Celem procedury uszlachetniania czynnego jest promowanie i ułatwianie produkcji podmiotom unijnym na terenie Unii Europejskiej. Dzięki wykorzystaniu takiego rozwiązania przedsiębiorstwo unijne może importować np. elementy do montażu lub innego rodzaju przetwarzania, a następnie eksportować je ponownie poza teren Unii Europejskiej i nie płacić należności celnych przywozowych za sprowadzone wcześniej materiały lub podzespoły.

W jakich przypadkach można zastosować procedury uszlachetniania czynnego i biernego ?

Jeżeli Twoja firma może wykorzystywać w swojej produkcji materiały, komponenty, składniki lub części pochodzące z krajów nieunijnych, a jednocześnie eksportuje swoje wyroby do krajów spoza Unii Europejskiej, to z dużą dozą prawdopodobieństwa może zastosować procedury uszlachetniania czynnego w swojej działalności.

Przykładami tego typu działalności są:

• branża automotive – zarówno w przypadku produkcji części do pojazdów jak i całych pojazdów.
• żywność i branża FMCG – wykorzystanie np. w przetwórstwie i produkcji żywności,
• szeroko rozumiana produkcja

W przypadku, gdy Twoja firma przeprowadza procesy przetwarzania towarów pochodzenia unijnego poza rynkiem Unii Europejskiej, a następnie sprzedaje je na terenie UE to z dużym prawdopodobieństwem może zostać zwolniona z konieczności zapłaty należności celnych przywozowych dzięki wykorzystaniu procedury uszlachetniania biernego.

Działalności, w ramach których możliwe jest korzystanie z procedury uszlachetniania biernego to np.:

• Firmy produkcyjne wysyłające swoje maszyny do naprawy poza obszar celny Unii Europejskiej,
• Firmy z branży automotive, które wysyłają komponenty do składania części lub całych pojazdów poza UE,
• Firmy z branży Health and Beuty, które wysyłają półprodukty do produkcji wyrobów takich jak np. protezy czy kosmetyki,

Jakie oszczędności może wygenerować stosowanie procedury uszlachetniania biernego lub czynnego?

Brak zastosowania procedur specjalnych wiążę się z konieczności stosowania procedur eksportu i importu, co może wiązać się z koniecznością zapłaty należności celnych i podatku VAT na terenie Unii lub kraju trzeciego. Oznacza to, że towar z automatu staje się od kilku do kilkudziesięciu procent droższy.

Celem procedury uszlachetniania biernego jest skorzystanie z korzyści, które dają niższe koszty montażu w krajach trzecich, jednocześnie wykorzystując elementy wyprodukowane na terenie UE. Dzięki wykorzystaniu procedury uszlachetniania biernego przedsiębiorca może także korzystać z technologii, która nie jest dostępna na terenie krajów Unii Europejskiej.

Procedura uszlachetniania czynnego daje natomiast korzyści firmom, których zakłady zlokalizowane są na terenie wspólnoty europejskiej.

W ramach procedury uszlachetniania czynnego przedsiębiorstwo może dokonać całkowitego lub częściowego zwolnienia z należności celnych przywozowych wytworzonych z części lub materiałów importowanych z terytorium krajów trzecich, które zostały wykorzystane dla wytworzenia produktów przetworzonych na terenie swoich zakładów zlokalizowanych w kraju UE.

Warunkiem uzyskania zwolnienia z należności celnych jest ponowny eksport poza teren Unii Europejskiej. Oznacza to zmniejszenie kosztu wytworzenia produktów gotowych, a co za tym idzie zwiększa konkurencyjność produkcji w UE względem, np. tańszych konkurentów azjatyckich.

Stosowanie obu procedur skutkuje umorzeniem należności celnych przywozowych jednak są to działania wymagające uzyskania odrębnego pozwolenia zgodnie z tym co jest zawarte w przepisach prawa celnego.

Kto może stosować opisywane procedury ?

Opisywane korzyści może osiągać każdy podmiot, który zgodnie z wymaganiami prawa celnego podsiada pozwolenie na procedurę uszlachetniania biernego lub czynnego.

Pozwolenie jest wydawane na podstawie wniosku (w szczególnych sytuacjach na podstawie zgłoszenia celnego) przedłożonego do naczelnika urzędu celno skarbowego właściwego ze względu na miejsca, w którym prowadzone są lub dostępne główne księgi rachunkowe wnioskodawcy na potrzeby celne i będzie wykonywana przynajmniej część operacji objętych wnioskiem.

Wniosek ten wymaga szczegółowego opisu procesów uszlachetniania, wypełnienie wniosku wymaga wiedzy zarówno ze strony operacyjnej przedsiębiorstwa ale także ze strony celnej.

Zakończenie procedury uszlachetniania biernego oraz czynnego wymaga na koniec także rozliczenia tychże procedur, co także wiąże się z koniecznością prowadzenie pełnej dokumentacji przeprowadzanych procesów.

Przy wnioskowaniu, nadzorze i rozliczaniu tych procedur zaleca się wsparcie zewnętrznej agencji celnej lub własnych, doświadczonych pracowników, którzy stanowią wewnętrzny dział celny.

Często zadawane pytania