Skrót AEO pochodzi od angielskiej nazwy „Authorised Economic Operator”, który oznacza upoważnionego przedsiębiorcę. Status upoważnionego przedsiębiorcy AEO wydawany jest na wniosek przedsiębiorcy złożony do organu celnego. Jest on respektowany przez organy celne w całej Unii Europejskiej niezależnie od tego, w którym państwie członkowskim został wydany. O status AEO mogą ubiegać się firmy zarejestrowane na terenie UE, których model biznesowy zakłada prowadzenie handlu międzynarodowego, mogą to być producenci towarów, importerzy, przewoźnicy, spedytorzy. Jedynym warunkiem jest konieczność bycia przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów celnych oraz posiadania siedziby na obszarze celnym UE. Pozwolenie AEO to dokument potwierdzający wiarygodność i rzetelność firmy. Jest unijnym programem partnerstwa między organem celnym, a przedsiębiorcą, którego celem jest zwiększenie bezpieczeństwa międzynarodowego łańcucha dostaw oraz ułatwienie legalnego handlu. AEO to jeden z najważniejszych programów bezpieczeństwa celno- logistycznego na świecie, który został wprowadzony przez Światową Organizacją Celną (WCO)
Jakie korzyści daje posiadanie statusu AEO?
Korzyści płynące z posiadania świadectwa AEO są niezaprzeczalne. Przedsiębiorca, któremu przyznano status AEO jest uznawany przez organy celne jako wiarygodny, co skutkuje przyznaniem mu wielu przywilejów w zakresie obsługi przez organy celno-skarbowe.
Najważniejszym przywilejem posiadania statusu AEO jest możliwość zmniejszenia kwoty zabezpieczenia generalnego do 30% kwoty referencyjnej. Firmy posiadające status AEO mogą liczyć na mniejszą liczbę kontroli dokumentów, a także kontroli fizycznych. Sam proces kontroli dla posiadaczy AEO przebiega szybciej, ponieważ w przypadku wytypowania do kontroli przesyłka traktowana jest priorytetowo, kontrola przeprowadzana jest poza kolejnością, a przedsiębiorca zostaje uprzednio powiadomiony o wytypowaniu przesyłki do kontroli. Przedsiębiorca posiadający status AEO ma prawo do wyboru miejsca kontroli (np. w siedzibie przedsiębiorcy lub w innym miejscu wskazanym przez przedsiębiorcę).
Otrzymanie statusu AEO daje również możliwość łatwiejszego i szybszego dostępu do uproszczeń celnych przewidzianych w ramach przepisów celnych, priorytetowej obsługi zgłoszeń celnych, a także do obsługi wszelkich wniosków składanych w sprawach celnych do Krajowej Administracji Skarbowej. Obowiązuje to nie tylko w Polsce, ale także w pozostałych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Upoważniony przedsiębiorca ma łatwiejszy dostęp do dokonywania odpraw celnych na terenie fabryki bez konieczności przedstawiania produktów organom celnym podczas każdego załadunku.
Posiadanie statusu upoważnionego przedsiębiorcy ma realny wypływ na optymalizację procesów oraz oszczędność czasu dzięki czemu dostawa towarów oraz obsługa klientów przebiega szybciej, co skutkuje większym zadowoleniem klientów, a także przekłada się na oszczędności dla firmy.
Jak uzyskać status AEO?
Formularz wniosku o wydanie pozwolenia AEO można składać wyłącznie w formie elektronicznej za pomocą unijnego Portalu Przedsiębiorcy e-AEO.
Pierwszym krokiem do otrzymania statusu AEO jest uzyskanie numeru EORI w Unijnym Systemie Rejestracji i Identyfikacji Podmiotów Gospodarczych, który jest potrzebny we wszystkich operacjach celnych na terenie UE. Po uzyskaniu numeru EORI, a przed złożeniem wniosku o nadanie statusu AEO, przedsiębiorca musi dokonać rejestracji reprezentacji oraz aktualizacji reprezentacji. Następnie po wypełnieniu i wysłaniu wniosku o przyznanie pozwolenia AEO, wniosek trafia do właściwej Izby Administracji Skarbowej, gdzie zostaje poddany weryfikacji. Jeżeli okaże się, że w złożonym wniosku brakuje potrzebnych informacji, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej zwróci się do Ciebie w celu ich dostarczenia. Jeżeli zostaną spełnione wszystkie wymagania Dyrektor Izby Administracji Skarbowej nada Ci status AEO. Gdy nie spełniasz warunków do nadania statusu AEO otrzymasz decyzję o odmowie wydania pozwolenia. Decyzja o nadaniu statusu upoważnionego przedsiębiorcy lub decyzja o odrzuceniu Twojego wniosku oraz wszelka korespondencja w sprawie dotyczącej wniosku zostanie doręczona na Twoje konto w PUESC.
Termin ważności pozwolenia AEO
Status AEO przyznaje się dożywotnio i staje się ważny 5 dni po wydaniu decyzji. Wyjątkiem są firmy, które uzyskały status AEO przed 1 maja 2016 roku i ze względu na zmiany kryteriów wprowadzone w tym czasie musiały ponownie przejść przez proces oceny w terminie do 30 kwietnia 2019 roku.
Kto może się ubiegać o status AEO?
O status upoważnionego przedsiębiorcy AEO może się ubiegać każdy podmiot zaangażowany w międzynarodowy handel: przedsiębiorstwa importujące i eksportujące, przewoźnicy, spedytorzy, agenci celni, producenci, dystrybutorzy oraz inni uczestnicy łańcucha dostaw.
Rodzaje świadectw AEO:
- Upoważnionego przedsiębiorcy w zakresie uproszczeń celnych, który umożliwia korzystanie z niektórych uproszczeń, zgodnie z przepisami prawa celnego (AEOC).
- Upoważnionego przedsiębiorcy w zakresie bezpieczeństwa i ochrony, który uprawnia do korzystania z ułatwień dotyczących bezpieczeństwa i ochrony (AEOS).
Wymogi dla podmiotu, który chce uzyskać status AEO
Podmiot ubiegający się o status AEOC:
- nie może mieć na koncie przestępstw karnoskarbowych lub powtarzających się naruszeń przepisów prawa celnego i przepisów podatkowych,
- musi wykazać, że posiada wysoki poziom kontroli swoich operacji i przepływu towarów zapewniony przez system zarządzania ewidencją handlową oraz w stosownych przypadkach- transportową,
- musi udowodnić swoją wypłacalność,
- musi spełniać praktyczne standardy w zakresie kompetencji lub kwalifikacji zawodowych bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością.
Podmiot ubiegający się o status AEOS:
- nie może mieć na koncie przestępstw karnoskarbowych lub powtarzających się naruszeń przepisów prawa celnego i przepisów podatkowych,
- musi wykazać, że posiada wysoki poziom kontroli swoich operacji i przepływu towarów zapewniony przez system zarządzania ewidencją handlową oraz w stosownych przypadkach- transportową,
- musi udowodnić swoją wypłacalność,
- musi wykazać, że spełnia odpowiednie standardy bezpieczeństwa i ochrony w obszarze odnoszącym się głównie do kontroli dostępu, procesów logistycznych i procesów związanym z postępowaniem z określonymi rodzajami towarów, w obszarze odnoszącym się do personelu oraz w obszarze identyfikacji partnerów handlowych.
Zasady przyznawania statusu AEO są szczegółowo uregulowane w przepisach prawa celnego, zarówno unijnego jak i krajowego. Posiadanie statusu AEO nie jest obligatoryjne. Program AEO jest otwarty dla małych, średnich oraz dużych przedsiębiorstw, co oznacza, że o status upoważnionego przedsiębiorcy mogą się ubiegać wszystkie firmy, które spełniają odpowiednie wymogi i kryteria.
Wykaz upoważnionych przedsiębiorców AEO
Spis upoważnionych przedsiębiorców znajdziesz na stronie Komisji Europejskiej. W celu weryfikacji czy dane przedsiębiorstwo posiada status AEO wystarczy wpisać jego nazwę, a także wybrać kraj, w którym została zarejestrowana działalność.
